Vrijwilligerswerk in Afrika: Yvonne vertelt!

Wie ben ik?

Hoi! Ik ben Yvonne (42) en gek op reizen, nieuwe culturen ontdekken en vooral: vrijwilligerswerk in Afrika. In 2018 begon mijn eerste vrijwilligersavontuur in Ghana, later volgden onder andere Namibië, Tanzania, Madagaskar, Zuid-Afrika, Malawi en Zimbabwe onder begeleiding van Travel Active. Wat voor mij begon als “meer van de wereld willen zien”, groeide uit tot langere periodes in het buitenland waarin ik verschillende projecten combineerde: van community-werk tot natuurbescherming. Afrika heeft mijn hart gestolen: niet alleen door de landschappen, maar juist door de hechte cultuur, de warmte van de mensen en het spontane karakter.

Je leert er flexibel zijn; eten om half vijf? Prima. Anderhalf uur lopen naar het strand? Heerlijk. Wat mij het meest raakt, is dat je als vrijwilliger een land echt van binnenuit leert kennen. Van bucket showers in een Ghanese homestay tot gesprekken met dorpsbewoners in Malawi: je stapt werkelijk een andere wereld in. En juist daar voel ik dat ik meer ben dan een reiziger.

Tas inpakken & gaan!

De voorbereidingen voor vrijwilligerswerk vallen mee. Natuurlijk regel ik mijn medische zaken en vaccinaties en vanuit Travel Active krijg je een handboek en een duidelijke checklist, gebaseerd op jouw gekozen bestemming. Maar verder laat ik het op me afkomen, dit verschilt voor iedereen, maar ik leef altijd erg in het moment. Ik ben al vaker in Afrika geweest en heb dus niet echt stress over iets specifieks. Ik kies een project, pak mij tas en dan ben ik klaar voor vertrek. Wel vind ik de workshops van Travel Active waardevol, het is fijn als een soort refresher voor het land van bestemming. Die bewustwording helpt me om met meer respect en openheid aan zo’n ervaring te beginnen.

Sociale & wildlife projecten? JA!

Bij elk project werkte is als ondersteunend personeel, dit is heel belangrijk zodat het vrijwilligerswerk op een verantwoorde en eerlijke manier uitgevoerd kan worden. Tijdens mijn sociale projecten werkte ik vooral op scholen: van een basisschool in Ghana, tot special needs onderwijs in Tanzania en een basisschool in Kaapstad. Het leukste vond ik de nieuwsgierigheid van de kinderen. Een keer wilde een jongen álles weten over Europa, en dan kon ik zelf dingen laten zien, zo ontstond een tweerichtings uitwisseling die hun nieuwsgierigheid prikkelde en mijn wereld verbreedde.

Naast onderwijs hielp ik bij verschillende wildlife -en natuurprojecten. In Namibië monitorde ik woestijnolifanten en bouwden we mee aan oplossingen om mens en dier beter te laten samenleven. Ik heb een paar keer echt in de wildernis geslapen en dat was fantastisch, wanneer maak je dat nou mee? In Zimbabwe werkte ik bij een wildlife opvangcentrum waar we hokken schoonmaakten en eten maakten voor de dieren, en in Malawi en Madagaskar hielp ik juist met ecologische projecten, van tuinen bijhouden tot maki’s en zelfs babykrokodillen verzorgen. Ik kan nu gewoon op mijn cv zetten dat ik ervaring heb met het vangen van sprinkhanen en het schoonmaken van een krokodillen verblijf! Het is precies die mix van sociale impact én natuur die mijn vrijwilligerservaringen zo bijzonder maakt.

Naast de projecten, heb ik bij gastgezinnen verbleven waar ik samen mee ging ontbijten en avondeten. Zo kwam ik net iets dichter bij hét echte leven van de mensen daar en dat vond ik prettig. Er zijn zo veel bijzondere momenten van connectie geweest. In Madagaskar heb ik bijvoorbeeld de medewerkers geholpen met Engels leren in de pauzes: ik kon zo echt mijn steentje bijdragen.

Een ander gevoel dan Nederland

Het bijzondere aan vrijwilligerswerk in Afrika is dat geen ervaring met elkaar te vergelijken is. In Malawi probeerden we ooit souvenirs naar huis te sturen, maar door certificaten, lege formulieren en zelfs brandstoftekort bij het postkantoor leek dat bijna onmogelijk. Uiteindelijk werd het via-via geregeld, zoals dat in Afrika vaak gaat.

Toch blijft Ghana me het meest bij, juist omdat we midden in de gemeenschap leefden en ik de kleinste dagelijkse gewoontes meekreeg. In de schoolprojecten ontstonden de meest pure momenten: van spontane ontmoetingen met locals in Kaapstad tot een chipzakje delen met het motto “sharing is caring”. In Afrika is het erg normaal om uitgenodigd te worden bij mensen thuis, maar ik bleef dit bijzonder vinden. Het is een gevoel van samenhorigheid die ik niet ken van Nederland.

Iedereen is familie

Ik heb veel geleerd door mijn vrijwilligerswerk ervaringen. Ik heb geleerd dat ik flexibeler ben dan dat ik in eerste instantie dacht. Vrijwilligerswerk heeft mij een open blik gegeven. Het heeft me een bewustwording gegeven op een manier dat ik nu echt kan beseffen dat wij zó ontzettend anders leven in de Westerse wereld. Het heeft me gek genoeg ook weer wat vertrouwen gegeven in de goedheid van de mens en dat het belangrijk is dat we onze culturen met elkaar blijven delen. In Afrika noemden iedereen elkaar ‘broeder’ en ‘zuster’ en ook al is dat een klein detail, het liet me beseffen dat iedereen elkaar ziet als familie en dat vond ik erg mooi om te ervaren.

Mijn boodschap aan jou?

Mijn boodschap aan toekomstige vrijwilligers? Doe het gewoon. Ik ben inmiddels zeven keer geweest en elke ervaring was een nieuw avontuur waar ik mezelf voor moest openstellen.  Travel Active gaf me steeds een fijne ruggensteun, zowel in Nederland als ter plekke, zelfs tijdens covid toen ineens álles anders ging. Vrijwilligers worden overal warm ontvangen, mensen zijn oprecht blij met je inzet en willen hun land met je delen. Voor mij blijft Afrika trekken (Malawi is Afrika in het kwadraat!) en ik droom al van nieuwe projecten. Deze keer misschien naar Kenia, zodat ik weer reizen en vrijwilligerswerk kan combineren, net als toen ik vrijwilligerswerk combineerde met het beklimmen van de Kilimanjaro in Tanzania. Ik kan niet wachten op nog meer avonturen!